Month: August 2018

Giữa tháng 4, Hà Giang sau những ngày mưa gió dầm dề, đường chính trở nên tê liệt, xe ô tô của chúng tôi không thể vượt qua những đoạn đường quanh co đổ đá hộc nhấp nhổm lên bản cao. Ngày hôm sau, tôi đã tìm thay đổi phương tiện di chuyển bằng chiếc xe Honda nhỏ nhắn đi theo đường mòn ven rừng tiến lên Cao Bồ. Không còn định nghĩa thời gian hay khoảng cách, cứ đi mãi đi nữa, , bởi hỏi người dân ai cũng nói sắp đến rồi, không xa đâu. Xuyên qua nào suối, nào thác gập gềnh có lúc tưởng như phải dừng chân, lá cây rừng cứa vào mặt vào tay rớm máu. Thật may mắn, sau 4 tiếng đồng hồ chúng tôi đã vượt qua 13km đường rừng lên tới trung tâm xã, tưởng chừng như đã vượt qua mọi khó khăn. Ai dè muốn xem cây chè, người ta làm chè thì còn phải vượt qua 1 quãng đường cực khó nữa. Tôi tiếp tục lân la bắt chuyện tìm 1 người dân trong làng có tay lái cừ khôi, thồ tôi tiếp chặng đường cuối.

Up and down, xóc và xóc ở mật độ cao liên tiếp. Một bên là đường đèo rộng 1m, một bên là vực thẳm. Lao xuống là xong. Thật mạnh mẽ và phi thường ! Ngồi sau xe một anh chàng Dao hay H’Mong ngốn dốc lên trời là 1 trong những trải nghiệm nguy hiểm, ấn tượng nhất tôi luôn muốn làm trong cuộc đời mình.

Vào tới nhà người bà con, chúng tôi tìm tới những gia đình đang hái chè sao chè, hỏi han chuyện trò, nhấp miệng từng ngụm trà vừa mới làm xong.

Một hành trình tuyệt vời !

Cố vượt đoạn đường khó sau cơn sạt lũ

Vẻ yên bình chân núi bạt ngànxanh ngắt cánh đồng lúa

Dòng suối hạ nguồn mềm mại dịu dàng

Núi đồi hùng vĩ từ trên cao thả tầm mắt xuống

Ô tô thất bại, tôi loắt choắt trên chiếc xe leo núi đèo cao

Thách thức vượt 1 con thác trước mắt này đi vào làng

Phụ nữ Dao đang miệt mài vò chè xanh

Hái chè cây cổ thụ

Một cây trà (chè) cổ thụ mọc ven đường

Sản xuất chè trong nhà máy

Rướn mình hái cho được búp chè

Em bé trong làng

Chị sinh ra, lớn lên trên mảnh đất đá tai mèo lởm chởm vênh cao lên trời. Năm lên 18, đủ tuổi, chị lấy chồng.

Hai bàn tay đầy vết chai cứng, xù xì và thô ráp, bao phủ là nhựa chè xám đen bám kĩ vào da tay tưởng chừng không thể rửa trôi, còn có những vết cắt đang dần liền và lưu lại mùi nắng, mùi đất, mùi khói.

Cứ vào mùa, khi chị lên rừng hái chè, đôi bàn tay thoăn thoắt ngắt từng búp lá non trông thật vui mắt. Lúc phải về, chân bước đi mà tay cứ níu lại tiếc nuối cố hái thêm vài búp nữa. Cũng có khi chị lên nương mua chè tươi của bà con trong xóm, tay đảo lá chè xanh lên xuống khỏi bị ôi, nóng. Về nhà chị miệt mài sao chè trên chảo gang lửa phả ra nóng bỏng thấy ngộp thở. Khi sao, hai tay xới liên tục những lá chè tươi, tỏa ra hơi nước nóng cảm giác như nhốt trong hầm sắp luộc chín tới nơi, hơi nước bốc vào mặt, vào cả tấm thân mình. Chả may chạm da tay vào chảo thì bỏng rộp luôn. Rồi bàn tay vò chè lăn tròn suốt 20 phút, nhựa chè túa ra thấm lên bàn tay chị, khô lại sau nhiều tiếng sao suốt trên chảo gang. Mỗi ngày 8-9 tiếng sao chè tới gần đêm mới xong, cơ thể tưởng như đờ đẫn, kiệt sức. Kì lạ thay, sớm sau thức dạy, chị khỏe như chưa từng làm nhiều đến thế, lại bắt tay làm việc tiếp. Con người nơi đây thật phi thường.

Bàn tay cuốc đất, cuốc đá leng keng tranh thủ từng thớ đất hiếm hỏi trên cao nguyên đá khắc nghiệt, trồng lên cây ngô, rau cải, đỗ tương làm đồ ăn.

Bàn tay cắt cỏ tranh quanh rừng cho bò ăn, xứ này chẳng có cỏ cho trâu nên bò làm việc thay trâu luôn. Gần thì tay xách bị, vai đeo gùi tản bộ về nhà, xa thì thồ cả xe máy chất đầy cỏ tranh, giống như con công xòe đuôi khổng lồ che hết tầm mắt người đứng sau.

Đôi bàn tay ngày nào cũng thái rau cho lợn. Con dao to, dài gần cả mét, dùng lực mạnh ấn xuống chém ngọt từng khúc rau. Khuôn mặt lấm tấm những hạt mồ hôi rơi, nóng nóng nhẹ trong người.

Đôi bàn tay đập những tảng đá lớn, cần mẫn xếp chồng viên đá nhỏ lên nhau thành hàng rào ngăn cách các thửa đất xếp tầng lên xuống hay xếp tường nhà kiên cố bao quanh. Con người vùng cao dùng sức lao động của mình tạo nên tất cả từ điều nhỏ bé, đơn sơ đến những điều lớn lao, đẹp đẽ.

Trên xe bánh lăn chạy, tôi ngoái lại nhìn ngắm mảnh đất yêu thương ấy, bàn tay chị vẫy chào nhè nhẹ đầy lưu luyến.